صنعت زیبایی با بهرهگیری از ظرفیت فضای مجازی، شبکههای اجتماعی، اینفلوئنسرها و سلبریتیها روزبهروز بازار خود را گستردهتر و سلامت زنان را تهدید میکند جوان آنلاین: جلوی آیینه خودش را ورانداز کرد. بینیاش اصلاً شبیه سلبریتیها نبود و قوز روی انحنای آن حسابی روی مخش بود. وقتی خودش را با اینفلوئنسرهایی که پیجشان را فالو داشت مقایسه میکرد، حس کرد چقدر مژههایش کوتاه و پای چشمهایش تیره است. وقتی موهایش را با موهای بازیگرهای هالیوودی مقایسه میکرد، حس میکرد چقدر موهایش کمپشت است. اصلاً دلش میخواست شبیه بیوتی بلاگری که همیشه ویدئوهایش را دنبال میکرد او هم رنگ چشمانش را تغییر دهد تا شاید دنیا را رنگیتر ببیند. اضافه وزن و قد کوتاهش هم مزید بر علت شده بود تا در مجموع احساس کند چقدر خودش را دوست ندارد و نیاز دارد یک تغییر اساسی در ظاهرش ایجاد کند تا شاید از این رهگذر حالش کمی بهتر شود، به همین خاطر بود که وقتی با صدای پیامک به خودش آمد و در نوتیفیکیشنهای گوشی تلفن همراهش تخفیف مرکز زیبایی را دید، وسوسه شد شانسش را امتحان کند. شاید با تزریق فیلر لب، گونه، زیر چشم، جراحی بینی و امتحان کردن راهکارهایی همچون مزوتراپی هم حال چهره و موهایش بهتر شود و هم حال دلش، اما خبر نداشت این تغییرات نه فقط چهرهاش را بهتر نمیکند بلکه چالشهای تازهای را در مسیر سلامتش قرار میدهد و قرار است سلامت و زیباییاش قربانی گردش مالی صنعت زیبایی شود، آن هم از نوع زیر زمینیاش!
کافی است شبکههای اجتماعی به خصوص شبکهای اجتماعی مبتنی بر تصویر را باز کنید تا استانداردهای زیبایی متغیری که هر روز بنا بر ابقای سودآوری صنعت زیبایی تغییر میکند به سمت شما هجوم بیاورد، هر چند این بازار برای گسترش درآمدهایش روی مردان هم برنامهریزیهایی کرده است، اما نقطه کانونی این هجوم بیرحم، زنان و دختران هستند.
نقطه کلیدی رشد صنعت زیبایی
«حس ناکافی بودن» که از طریق فضای مجازی و شبکههای اجتماعی به جامعه و به خصوص به زنان و دختران تحمیل میشود، یکی از حلقههایی است که زنجیره صنعت زیبایی را تکمیل میکند! این صنعت اگرچه با کمک فضای مجازی و شبکههای اجتماعی و کمک گرفتن از بیوتی بلاگرهای زن و مردی که انواع و اقسام کارهای زیبایی یا برندهای لوازم آرایش را تبلیغ میکنند، روزبهروز بیشتر جان میگیرد و گردش مالیاش بیشتر میشود، اما در این میان زنان، دختران و حتی مردان زیادی را قربانی میکند.
بر اساس گزارش سال۲۰۲۴ شرکت تحلیل بازار
«The Business Research Company» ارزش بازار جهانی محصولات زیبایی و مراقبت شخصی در سال۲۰۲۴ حدود ۵۱۹میلیارد دلار برآورد شده است. این بازار در سال۲۰۲۵ به ۸۹/۵۵۰ میلیارد دلار رسید. با وجود این صنعت زیبایی روزبهروز گستردهتر میشود و ابعاد تازهای مییابد. انتظار میرود با نرخ رشد مرکب سالانه (CAGR) حدود ۱/۶ درصد تا سال۲۰۲۹ به رقمی بالغ بر ۱۱/۶۹۷ میلیارد دلار برسد.
۶۰ تا ۷۰درصد بازار در تسخیر آرایش تقلبی
شاید تصور کنید در دنیای امروز و با توجه به پیشرفتهای علمی موادی که در لوازم آرایشی- بهداشتی به کار رفتهاند دیگر مضر نیستند، اما یافتههایی که هر از چندگاه منتشر میشوند نه فقط این فرضیه را رد میکند بلکه نشاندهنده آسیبهای جسمی متعدد و متنوعی است که مواد شیمیایی به کار رفته در لوازم آرایش از خود بر جای میگذارد. این تازه درباره لوازم آرایشهایی است که استانداردهای لازم را دارند. تلخی ماجرا هنگامی روشن میشود که بدانیم ۶۰ تا ۷۰درصد لوازم آرایش تقلبی است. به گفته فرود امینی، طبق برآوردها کالاهای تقلبی که وارد کشور میشود تقریباً بالای ۶۰ تا ۷۰درصد است، این میزان تا سالهای قبل برعکس بود، همچنین میزان شکایتها نسبت به سال گذشته حدود ۲۰درصد افزایش یافته است. سازمان غذا و دارو اعلام کرده تبعات ناشی از مصرف این کالاهای تقلبی به ۱۴سال رسیده است.
برهم خوردن تعادل هورمونها با مواد شیمیایی لوازم آرایش
محققان دانشگاه گرانادا تأیید میکنند که برهم زنندههای غدد درون ریز (مواد شیمیایی که ممکن است عمل هورمونها را تقلید یا مسدود کنند) در برخی محصولات آرایشی وجود دارد.
استفاده از برخی محصولات آرایشی و زیبایی (مانند ماسک صورت، رژ لب، کرم صورت، لاک ناخن، رنگ مو، کرم و غیره) میتواند به علت افزایش احتمال بروز آندومتریوز خطرناک باشد، زیرا به دلیل وجود برخی مواد شیمیایی، مانع عملکرد هورمونها (معروف به اختلالات غدد درونریز) میشوند. این یکی از نتیجهگیریهای مطالعه انجام شده از سوی محققان دانشگاه گرانادا (UGR) و بیمارستان آموزشی San Cecilio de Granada است که در مجله تحقیقات زیستمحیطی منتشر شده است. این کار بخشی از یک پروژه تحقیقاتی گستردهتر به نام EndEA است.
بیماری زنان با مواد شیمیایی زیباکننده
آندومتریوز یک بیماری زنانه بسیار شایع است، تخمین زده میشود از هر ۱۰زن در سن باروری یک نفر ممکن است به آن مبتلا باشد. این ویژگی با رشد غیرطبیعی بافت آندومتر (که به طور معمول درون رحم را میپوشاند) مشخص میشود. این بافت در مناطق مختلف شکم و لگن گسترش مییابد و باعث ایجاد طیف وسیعی از علائم از جمله درد شدید مزمن در ناحیه لگن، مشکلات رودهای و ناباروری میشود و به طور قابل توجهی کیفیت زندگی زنان را کاهش میدهد.
تشخیص این بیماری نیز دشوار است (برای تأیید قطعی آن نیاز به مداخله جراحی است) و میتواند باعث تأخیر قابل توجهی در تشخیص شود که به طور متوسط از زمان شروع علائم ۱۰سال تخمین زده میشود، علاوه بر این نبود درمان قطعی برای درمان آندومتریوز آن را به یک بیماری مزمن تبدیل میکند که میتواند زندگی روزمره را با چالش مواجه کند.
به عنوان بخشی از تحقیقات خود، دانشمندان میزان داخلی پارابن و بنزوفنون را در میان ۱۲۴زن (با و بدون آندومتریوز) از بیمارستانهای دولتی گرانادا تعیین کردهاند. آنها همچنین اطلاعات مفصلی در مورد استفاده هر زن از محصولات آرایشی و زیبایی را جمعآوری کردند. نتایج به دست آمده نشان داد ارتباط روشنی بین استفاده بیشتر از انواع مختلف لوازم آرایش (ماسک صورت، رژ لب، کرم صورت، محصولات مراقبت از پا، رنگ مو، کرم، لاک و غیره) و سطح داخلی بالاتر پارابنها و بنزوفنونها وجود دارد، همچنین مشخص شد سطح داخلی برخی از این اخلالکنندههای غدد درونریز مربوط به خطر آندومتریوز است.
چرخه معیوب، اما بدون توقف!
با وجود اثبات مضرات لوازم آرایش و آسیبهای ناشی از جراحیهای زیبایی همچون تزریق ژل، پروتز، بوتاکس و ... نه فقط از تعداد طرفداران این سبک از زندگی کاسته نمیشود بلکه روزبهروز بر تعدادشان افزوده هم میشود. ریشههای این ماجرا هم در جریان رسانهای قوی است که با تکیه بر اصول روانشناختی و دست گذاشتن روی نهانیترین واهمههای انسانی میکوشد عزت نفس افراد را پایین آورد و حس ناکافی بودن را به آنها القا کند. در ورای این رخداد، اما رسانهها و اینفلوئنسرها و سلبریتیها مردم را به حال خودشان وانمیگذارند و بعد از خالی کردن عزت نفس افراد انواع و اقسام کارهای زیبایی را برای پر کردن این جای خالی به آنها پیشنهاد میدهند. با نگاهی به سطح جامعه و چهرههایی که به تیغ جراحان یا دستکاریهای مراکز زیبایی سپرده شدهاند، میتوان به روشنی دریافت این فرایند موفقیتآمیز بوده است!
هشداری برای سلامت شما
با تمام اینها اگر شما هم احساس میکنید واقعاً نیازمند انجام جراحی یا خدمت زیبایی هستید، بهتر است قبل از هر چیز از مرکزی که قرار است در آن خدمت را دریافت کنید، مطمئن شوید.
سال گذشته نیز رئیس مرکز نظارت و اعتبار بخشی امور درمان وزارت بهداشت، اعلام کرد ۵ هزارو۷۶۰ مرکز درمانی و زیبایی غیرمجاز درکشور پلمب و ۹ هزارو۵۴۹ مرکز مختلف به مراجع قضایی معرفی شدند.
مراکز پزشکی قانونی و نظام پزشکی پر از پروندههای شکایت از اعمال و خدمات جراحی زیبایی است؛ شکایتهایی که شاید اگر افراد جویای خدمات زیبایی قبل از انجام عمل کمی تحقیق میکردند، شکل نمیگرفت.